Jan 6 2018

Kote Opozisyon Eklere a Pase nan Peyi a?

Pandan teworis Lavalas yo chita kò yo yon kote a, se moman pou nèg k ap fè “opozisyon eklere” yo, nèg tankou Clarens Renois yo, okipe espas la pou y ap pwopoze a nasyon an lòt altènativ a sa ke administrasyon Prezidan Jovenel Moise la ap pwopoze yo.

Depi teworis Lavalas yo sispann kraze brize nan peyi a, depi lè teworis Lavalas tankou Moise Jean-Charles yo mete labouwoundis yo yon kote a, ou pa tande son diskòdans menm nan politik la nan peyi a.

Èske sa vle di se teworism sèlman nou ka fè? Èske sa vle di se teworism –politik kraze brize –ki politik opozisyon pou nou? Nou pa vle kwè sa. Nou kwè politik opozisyon dwe marye avèk politik sivilite. Se sa a ke nou rele “opozisyon eklere” a.

Moman sa a se moman pou mesye sa yo ki pa nan kan teworis Lavalas yo e ki pa nan kan administrasyon Prezidan Jovenel la, nèg sa yo ki pa kanpe nan lojik politik kraze brize teworis Lavalas yo, vini avèk lòt preskripsyon politik pou nasyon an pou balans politik la kapab fèt.

Nou pa ka kite administrasyon an ap gaye pay san nou pa p prezante altènativ. Demokrasi pa fonksyone konsa. Dwe gen yon opozisyon ki kanpe an fas administrasyon Prezidan Jovenel la.

Lè n di opozisyon an, n ap pale de yon “opozisyon eklere,” pa yon gwoup teworis k ap fè politik kraze brize, k ap lapide moun avèk kout woch, k ap mete dife nan byen prive moun, k ap volè afè ti machann nan lari a, k ap kraze vit machin moun, k ap di manman pitit pou yo ekri non pitit yo anba plat pye yo si yo pa respe modòd yo lanse yo. Nou rejte tout fòm de teworism nan peyi a.

Nan tout Demokrasi dwe gen opozisyon pou deba yo kapab byen pran pye nan respè youn pou lòt –kote ke se agiman k ap debat, non pa atak pèsonèl ak menas lanmò k ap fèt sou moun ke n pa dakò avèk yo. Se lè dosye yo ap debat tout bon vre ke nou kapab jwenn meyè fason pou nou abòde yo, meyè fason pou nou avanse.

Alòs, dwe gen yon opozisyon serye, yon “opozisyon eklere” –ki pa p konfonn teworism ak politik opozisyon –pou nou kapab byen fè politik la nan peyi a.

 

Jan 4 2018

N ap Kore Joe LAMBERT pou Prezidan Sena Repiblik la

Ou pa p janm wè Mitch McConnell, Prezidan Sena Ameriken an, yon Repibliken, kanpe

Joe Lambert

Joe LAMBERT

ap chèche lage po mango anba pye Trump non.

Wòl misye, etan ke lidè Repibliken yo, ki an majorite nan Sena a, se pouse “legislative agenda” administrasyon Trump la. Li pa gen lòt responsablite sou do l.

Se sa ki fè avan ou wè administrasyon an voye yon “bill” pou yo vote nan Sena a, li menm avèk tout lòt lidè Repibliken yo nan Sena a, espesyalman “Majority Whip” la, John Cornyn, rankontre avèk gwo tèt yo nan Mezon Blanch la pou yo ka wè èske yo gen ase vòt pou “bill” la pase. Nan moman sa yo, anpil negosyasyon ap fèt avèk senatè yo, sitou sa yo ke vòt yo pa fin garanti a, pou yo ka konvenk yo pou yo vote pou “bill” la kapab pase. Lè y ap negosye avèk senatè sa yo, se lè sa a y ap mete oubyen retire nan “bill” la bagay ki pou rann senatè sa yo konfòtab politikman pou yo vote pou li.

Se konsa wi bagay yo dwe fèt nan kèl ke swa chanm nan –chanm sena a oubyen chanm depite yo. Se pou sa ou gen yon majorite nan yon chanm. E majorite a vote yon moun ki soti nan kan yo ki pou prezidan chanm sa a. Lè moun sa a vin prezidan chanm sa a, li pa la pou l kanpe nan opozisyon a pouvwa a.

Se sa ki fè nou di Youri LATORTUE pa gen plas li ankò nan tèt Sena a. Misye ap pratike yon vye politik tradisyonèl san sans, yon politik glise po mango anba pye Président Jovenel Moïse, pou li ka montre li entelijan, li se gwo tèt nan politik. Voye misye ale chita nan asanble a pou nou tanpri. Moun tankou misye yo, se la yo dwe ye –nan asanble a.

N ap kore Joe LAMBERT pou prezidan Sena Repiblik la. E si lè misye rive nan pòs la, li panse l ap vin pratike menm vye politik tradisyonèl san sans Youri LATORTUE t ap pratike a, nou menm jodi a k ap sipòte li a ap kanpe an fas li. Politik la dwe fèt yon lot jan –yon jan eklere.

Jul 25 2017

The Next President of Haiti…

The next president of Haiti should be able to see the country from the prism of a technological revolution. 

We have been too far left behind the technical boom for too long, it is time now to play catch-up.

It is our state of mind that keeps us in that economically and socially underdeveloped or deprived state of affairs we are in, not because “God is punishing us,” as some of these “levanjil tèt mare” love to suggest.

We need to revolutionize the way we think, the way we see or perceive ourselves and the world around us.

From my observation, I see there is a total philosophical disconnect between the Haitian at home [and some of us living abroad] and the rest of the world. We need to bridge that gap, and the only best and most logical way to accomplish that is by means of a technological revolution.

We need to bring the internet to the entire population, including those living in the country’s most secluded areas –assuming the electric energy problem the country has been struggling with has been intelligently dealt with in its entirety. 

The mobile technology, coupled with the internet, will change the way we learn, study and communicate. In large, that will change the way we see ourselves in relation to the world.

A technological revolution is what we need to change the collective psyche of our people in the long run, which, in turn, will make possible the economic and social development we have been hoping to see become a reality in the country.

Here is the question: in light of the 2021 presidential election, which prospective candidate do you think has the potential –political vision and leadership acumen –to bring about that aforementioned transformational change?

Jul 17 2017

A laughing Matter: Crooks In The Haitian Senate Want To Fight Corruption

I stand strong with Madame Marie Carmelle Jean-Marie –Economy and Finance Minister: summer of 2012 to April 2013; April 2014 to January 2015 –who wrote to Senate President Youri Latortue to  demand that a thorough audit of ALL the public funds be conducted by the bogus Senate Anti-corruption and Ethics Commission, chaired by Senator Youri “Mr Clean Wannabe” Latortue.

We need to be clear on one thing: this bogus commission is doing nothing serious but putting a show of demagoguery politics with the sole purpose of destroying the integrity and character of certain former public servants, PM Lamothe’s for instance.

All these senators and deputies, including those in that said commission, are a bunch of crooks who want to make themselves pass for saints. Youri knows damn well he has no moral authority to head that commission, for he himself is nowhere near being clean. So they need to stop all this show of demagoguery politics to focus on what really matters for the people.

Corruption is plaguing three-year-old Providence Hospital in Gonaïves, built by the Canadian government and donated to the Haitian government for the health care needs of the people in Youri’s own Artibonite District. Where is Youri “Mr. Clean Wannabe” Latortue in all of this? He went AWOL on this one. How come? Doesn’t he call himself the corruption czar of the Senate?

As I had said before in my previous blog post, the system breeds corruption. Fix the system, there you fix the corruption problem besetting our public administration which these Mr Clean Wannabes “want” to do away with.

Jul 15 2017

2021 Haiti Presidential Election: Youri “Mr. Clean Wannabe” Latortue Is Out To Destroy Lamothe’s Chance.

From left to right: Youri Latortue and Laurent Lamothe

Youri LATORTUE, who is playing Mr. Clean politics in the Haiti Senate, is not clean himself. In fact, I don’t know one “clean” Haitian politician in existence. They are all crooks. Haitian politics is not for pious folks; the system itself breeds corruption.

Now he is claiming having talked to Eberwein –before he committed suicide on Tuesday, July 11 in a South Dade motel –who shared with him important yet mind-boggling revelations. Since the dead man cannot be around to attest to such claim, it is now up to you and me in the court of public opinion to believe such idiocy.

Let us not forget that the Artibonite senator aka Mr. Clean Wannabe was a top advisor in the Martelly National Palace during the entire President Martelly’s five-year term, meaning if corruption there was, he must have known about it, he must have been a part of it. He was not an outsider like you and me. If anything, he should be investigated. 

All this noise he is making with the commission’s so-called corruption findings is political in nature. He is preparing the public opinion for an eventual decision by his ethics committee in the Senate to deny former Prime Minister Lamothe his administrative clearance papers, which he will need should he decide to run for president in 2021. 

It is not a secret that Youri LATORTUE, the leader of Ayiti An Aksyon, will be running for president in 2021. He knows Lamothe is a VERY potential player on the ground who could be for him a fierce competitor to beat. So he has got to stop him from entering the race. And the only best way for him to do so is to use this bogus ethics committee in the Senate as his political weapon –to deny him his administrative clearance. 

Now, one mistake LATORTUE, the President of the Senate, is on the verge of making is that he is not factoring in the people in his political calculus. What will be the reaction of the people vis-à-vis the political slaughtering of PM Lamothe is of paramount importance. The people are watching… they understand what is going on. They will react. This is simply a fair warning. 

If I were Youri LATORTUE, instead of indulging in this show of demagoguery politics, I would focus more on solving the issues facing the people in my Artibonite District –where there is a 3-year-old brand new and fully equipped hospital, Providence Hospital, the only state-of-the-art hospital in the district, built by the Canadian government –in a state of “irreversible degradation.” The operation of the hospital is stalled by corruption, yet LATORTUE is playing Mr. Clean politics in the Senate. Isn’t that something? He needs to do his job; he needs to focus on what really matters. 

Jul 2 2017

Kissing in Public by Gays and Lesbians Has Just Been Made a Crime in Haiti.

This guy, Jean Renel “Zokiki” SENATUS, is such a fool. In his “Good Citizenship” bill, which just got an up vote or a vote of approval in the Haiti Senate, one can read: “If two people of the same sex are caught kissing in public and such act is documented in court records, these two citizens won’t be able to obtain a ‘Certificate of Good Citizenship,'” a required document, like a criminal record here in the United States, for anything a person wants to accomplish in Haiti.
 
So, technically, these fools in the Haiti Senate have just passed a law to criminalize kissing in public by two people of the same sex who happen to love each other. These two people, according to Senatus and his pals in the Senate, are not allowed to show or express their emotions in public.
 
This law is going way too far. That’s infringement upon the people’s personal lives in a country said democratic.
 
Excuse my ignorance: How do these legislative propositions, as serious as they sound or are, get voted on in the Haiti legislature? Did we even have a debate in the Haitian society on this particular matter before considering bringing the bill to the Senate floor for a vote? Did we even bother finding out through public opinion polls what the people’s sentiments are on the matter? 
 
Well, I just thought the world community would wanna know about what is happening in Haiti –a country in the backyard of the United States, the oldest democracy in the region. Kissing in public by two people of the same sex has just been made a crime in Haiti. There you have it.  
May 14 2017

“Koulè Jezi Pa Enterese M Paske Sa Pa Enpòtan.”

Pa gen yon moun k ap li tèks sa a ki ka di m yo pa janm tande Kretyen Ayisyen yo –moun sa yo ki nan relijyon pèpè sa a ki rele Kretyènte a –ap repete pawòl tèt anba, pawòl san sans sa a. Jodi a, nou pral fè yon ti brase lide, yon ti bat bouch sou li. [Nòt: Yon relijyon pèpè se yon relijyon ki soti lòt bò dlo].

Si koulè Jezi pa enpòtan, pou ki sa Blan je vèt yo pran imaj yon mesye Blan je vèt ki sanble avèk yo epi yo di w se Jezi a sa?

Si koulè pa enpòtan vre nan reprezantasyon ak idantifikasyon, pou ki sa nan tout imaj kote y ap montre w Satan, yo reprezante l kòm yon kreyati a po nwa?

Ou pa janm poze tèt ou kesyon sa k fè sa? Ou pa janm itilize kapasite rezònman w pou w poze kesyon sou reprezantasyon ak idantifikasyon moun sa a yo di w ki Jezi a? Si w pa janm fè sa, ki sa w chwazi fè avèk entelijans sa a ke ou genyen an, entelijans sa a ke ou di Bondye bay ou a?

Si koulè Jezi pa enpòtan, mande mezye pastè, prèt, monseyè, elatriye yo –moun relijyon pèpè sa yo andedan peyi a –pou yo retire Jezi Blan je vèt y ap adore a pou yo ranplase l pa yon Jezi po nwa avèk “dreadlocks,” ki sanble avèk pèp Ayisyen an, pou w wè sa y ap di w.

Men se vre. Ayiti pa ka yon peyi moun po Nwa ap viv ladan l, sepandan mòdèfòkè yo pran imaj yon Blan je vèt epi yo fè moun yo ap priye l kòm kwa se li ki Jezi yo a. Sa k touye m pi mal la sè ke ou wè moun yo twouve ap priye imaj mesye Blan je vèt la vre wi. Se pi gwo estipidite ke m te kapab ap viv etan ke moun.

Imaj, nan domèn “marketing,” sitou nan sa ki gen a wè a pwopagann [vann yon ideyoloji ak yon filozofi], reprezante yon gwo bagay. Lè yon moun ap gade yon imaj tout tan e pou lontan, imaj sa a vin anrejistre nan sibkonsyan moun sa a. E lè moun sa a atribye imaj sa a a yon moun oubyen yon choz, chak lè li bezwen fè referans a choz la oubyen moun nan nan panse l, se imaj sa a ki anrejistre nan sibkonsyans li a li dekese nan panse l epi li mete l deyò. Se sa yo rele an Anglè “visual effect” la, sitou nan domèn “marketing.”

Ban m bay nou yon ti egzanp de yon eksperyans pèsonèl ke m te fè pou m ka ilistre sa m vle di a, yon fason k ap pèmèt nou konprann pi byen ki enpòtans imaj genyen nan reprezantasyon ak idantifikasyon.

M pase 7 lane kay frè Gonayiv yo [“Frères de l’Instruction Chretienne”] nan kad edikasyon primè m. Kay frè yo se yon enstitisyon Katolik li te ye e li toujou ye. Andedan chak klas yo, te konn genyen yon gwo foto Jezi Blan je vèt ki ankadre nan yon ankademan ki plake sou panno devan an, kote tablo a ye a. Chak jou m te konn pase andedan klas la, pou kantite de tan m te konn pase nan klas la, m ap gade Jezi Blan je vèt sa a. Imaj sa a anrejistre nan sibkonsyan m pou lavi. Jis jounen jodi a, aprè bon nonb ane ki pase, chak lè m fèmen zye m pou m panse avèk Jezi, se imaj Blan je vèt sa a m toujou wè ki parèt. Tout efò m fè pou m retire imaj sa a nan panse m, li pa ka soti. M menm panse fò k se nan yon “mental rehabilitation program” pou m ta antre pou yo ta ede m retire imaj sa a nan sibkonsyan mwen. Alòs, nou wè ki enpak sikolojik imaj genyen nan ede nan andoktrinasyon yon gwoup moun?

Gen yon ti pawòl ki di si w bezwen yon sosyete yon jan ke ou vle l ye, ou dwe kòmanse fè travay la nan timoun k ap leve yo, paske timoun pi fasil pou yo andoktrine ke granmoun. Se sa ki fè m gen gwo pwoblèm avèk travay moun sa yo ki nan relijyon pèpè sa yo ap fè andedan peyi a. Yo deranje pèp Ayisyen an, sitou a travè lekòl yo mete andedan peyi a. Se pa mete lekòl la ki pwoblèm nan non… pwoblèm nan se ki sa yo vle akonpli avèk lekòl sa yo ki pwoblèm nan. Lekòl sa yo ke yo mete andedan peyi a antre nan kad estrateji relijyon pèpè sa yo pou yo ka fè doktrin y ap vann nan byen chita nan sosyete a.

Ayiti se tankou yon savann kote tout bèt vin pwonmennen, fè sa yo vle, jan yo vle e lè lide yo di yo. Depi yon bagay se Blan je vèt ki fè l, otomatikman nan panse pa nou, li se bon bagay. Se pa tout fwa panse sa a revele l vrè. Majorite dè fwa, nou twouve nou nan erè avèk tèt nou, paske moun sa yo gen pwòp ajannda pa yo, ki toujou kontrè a ajannda pa nou menm Ayisyen.

Alòs, pou nou retounen nan sijè n ap trete a, m vle di nou ke koulè Jezi gen gwo enpòtans. Si li pa t enpòtan, nan tout sosyete moun relijyon pèpè sa yo t ap eseye etabli yo, ou t ap wè yo t ap reprezante Jezi nan yon fason pou l sanble avèk moun ki nan sosyete a. Gen yon rezon ki fè yo pa fè sa… gen yon rezon ki fè Jezi pa yo a sanble avèk yo. Se pou yo ka pwopaje oubyen pwomote filozofi “White supremacy” yo a, ki pou fè w kwè nan siperyorite ras Blan je vèt la sou moun Nwa yo ak moun lòt ras yo. Konsa, lè w kanpe devan yon Blan je vèt, pou w ka toujou kwè nan panse pa w ke li siperyè a ou menm, ou enferyè a li menm. Se konsa yo kenbe w nan lesklavaj mantal la, se konsa yo anprizone w sikolojikman.

Nou dwe konprann estrateji moun Blan je vèt yo si nou vle konbat yo. Konbat yo pa p fasil non, sitou lè nou annafè avèk yon dal anbasadè [moun po Nwa tèt grenn tankou nou] ke yo genyen nan mitan nou, ki kwè yo pi Blan je vèt ke Blan je vèt yo, e yo pi Kretyen ke moun sa yo ki te envante relijyon pèpè ki rele Kretyènte a.

 

Apr 26 2017

Frè F.I.C Yo Ap Pwazonnen Pèp La

Istwa AyitiBagay frè F.I.C yo mete nan ti liv Istwa d Ayiti a pou timoun Ayisyen ap etidye yo, kote yo jwenn yo?
 
Pa gen entèlektyèl aktivis Ayisyen konsekan ki janm pwoteste kont dividal manti sa yo ki nan ti liv sa a?
 
Pa ekzanp, ti liv la di ke se Kristòf Kolon ki te dekouvri Ayiti le 5 Desanm 1492, pa vre? Dekouvri Ayiti pou ki moun? Se kesyon sa a nou dwe poze tèt nou. Nou oblije poze kesyon sa a paske misye pa ta ka dekouvri yon tè ki te deja gen moun k ap viv sou li. Pou yo di se misye ki te dekouvri Ayiti, se kòmsi ou di m Tainos/Arawaks yo ke misye te jwenn ki t ap viv sou tè a pa moun, se zannimo yo ye. Se yon aberasyon e yon awogans ekstrèm pou Blan Fransè sa yo di ke se misye ki te dekouvri tè a. Dwe se pou Blan je vèt Ewopeyen li t ap travay pou yo a li te dekouvri li a.
 
Pa gen okenn kote nan ti liv istwa sa a ki dekri e prezante Kristòf Kolon kòm yon asasen, yon kriminèl, yon teworis. Alòske se sa misye ye, lè n etidye zak misye avèk teworis parèy li yo te komèt sou “Endyen” yo ke li te vin jwenn ki t ap viv pezibleman sou tè a. Yo pa di w verite sa yo paske se Blan je vèt Fransè yo, yon dal Blan rasis, yon dal “White supremacists” Fransè ki ekri ti liv sa a pou yo fè ti nèg an Ayiti ap venere yo.
Sa a se yon grenn ekzanp nou bay ou pami anpil lot manti ke Blan je vèt Fransè F.I.C yo mete nan ti liv Istwa d Ayiti a pou timoun ap etidye nan lekòl.
 
Nou bezwen rebat kat la. Leta Ayisyen dwe pran trè serye bagay timoun nou yo ap etidye nan lekòl. Nou bezwen fòme Ayisyen an pou Ayiti. E pou n fè sa, nou dwe aprann Ayisyen an verite istorik yo pou l ka fyè de moun li ye a, pou l konnen kote l soti e ki direksyon li dwe pran, pou l ka renmen peyi li, pou l ka fyè de kilti li ak istwa li antan ke pèp. Lòbèy frè F.I.C yo ap fè timoun Ayisyen etidye yo, se pwazonnen y ap pwazonnen nou. Ministè Edikasyon Nasyonal dwe pran responsablite l nan zafè sa a. Li dwe jwenn avèk istoryen Ayisyen ki konsekan pou revize bagay y ap fè timoun yo etidye yo. Timoun yo se demen ak espwa sosyete a.
Apr 16 2017

Yon Ti Mesaj A Tout Ayisyen Alawonnbadè

Nou dwe elimine tout fèt Katolik yo ke Leta nou an chwazi fete nan kalandriye fonksyonman li.

Leta nou an pa yon Leta Katolik, li se yon Leta de kilti Vodou. Dayè, se Seremoni Bwa Kayiman an, ki te fèt nan lanwit 14 Dawou 1791 la, ki t ap vin pote linite ak konsyantizasyon nan mitan zanzèt nou yo pou yo te ka fè sa ki gen pou te fèt pou yo vin kreye nasyon lib sa a ke yo pral mete kanpe devan lemond antye jou ki te 1 Janvye 1804 la. Nou dwe klè sou sa. Si n pa ka klè sou sa, deja, nou gen yon pwoblèm teknik k ap anpeche n dakò pou n avanse nan konvèsasyon sa a.

Etan ke Demokrat ki toleran, ki kwè nan “pluralism,” nou TOLERE tout moun ki pa kwè nan sa nou kwè yo nan peyi a, ki se yon dwa ke tout moun genyen. Men sepandan, nou pa p tolere pou Katolik yo panse y ap vin enpoze bagay yo a sou nou.

Tout fèt ke Legliz Katolik ap fete, Leta nou an fè fèt sa a yo jou ferye pou li, kòm kwa pèp Ayisyen an se yon pèp Katolik li ye. Nou pa p pran bagay sa a ankò paske li pa fè sans e li pa lojik.

Nou pa ka yon pèp Vodou ki libere tèt li de lesklavaj —yon lesklavaj ki te esponnsorize pa Legliz Katoli, ki te jwenn benediksyon l nan men Legliz Katolik, ki te benefisye Legliz Katolik –epi pou n twouve ap nasyonalize e selebre fèt Legliz sa a. Nou pa twouve bagay sa a pa nòmal nan zye pa nou? Sa a se yon estipidite absoli e san parèy.

Katolik yo chwazi fete fèt yo, se koze ki gade yo. Men Leta a an jeneral pa ka chwazi fete yo.  Nou pa ka chwazi fè de fèt sa yo jou ferye pou Leta a. Nou pa p pran lòbèy sa a nan men Blan je vèt Legliz Katolik yo ankò. Sa a nou dwe klè sou li.

Se sèl an Ayiti wi kòm peyi m viv ladan l m wè betiz konsa fèt. Nan tout tan sa yo ke m fè ap viv Etazini an, m pa janm wè Leta Ameriken pran jou fèt Katolik yo pou jou ferye non. Epi nou menm, Leta nou an ferye pou tout fèt Legliz Katolik ap fete yo? Nou pa twouve anyen mal nan sa? Di m nan konbyen peyi Mizilman nou wè tenten konsa fèt. Epi nou tolere sa fèt nan peyi Vodou nou an?

Konbyen fèt nan kalandriye Vodou a ke Leta nou an selebre, ke Leta nou an pran kòm jou ferye? M kapab di zewo, paske Legliz Katolik, nan konkòday avèk pouvwa politik la andedan peyi a, te dyabolize Vodou nou an; yo te menm entèdi Vodouizan yo pratike fwa yo jan tout moun gen dwa fè sa nan peyi a.

Seremoni Vodou Bwa Kayiman an, si nou selebre l, nou pa selebre l pou apwòch mistik e espirityèl seremoni an non, nou selebre l pou enpòtans istorik li. Alòske se pi gwo fèt Vodou ki ta sipoze jwenn anpil enpòtans devan Leta a. Non, nou kite Blan je vèt Katolik yo ap pase nou lòd, kòm si nou pa t libere nou de lesklavaj ke yo menm te enpoze sou nou an.

Ban m di nou byen, frè ak sè Ayisyen mwen yo: Liberasyon nou de lesklavaj, ki vin fè nou yon pèp lib e endepandan an, se pa t yon kado ke Blan je vèt yo te fè nou non… se batay nou te batay pou n te genyen l… se san nou ki te koule pou n te genyen l… se mouri nou te aksepte mouri pou n te jwenn li. Epi jodi a pou n aksepte ap banalize l? Ki sa nou fè avèk konsyans nasyonal nou, hen? Ki sa nou fè avèk konsyans de pèp nou, hen? An nou pran konsyans. An nou louvri zye nou. Se nan zafè fèmen zye priye sa a wi, ou wè nou kite yo vòlè konsyans nasyonal nou nan men nou an.

Mar 16 2017

Krèk Koko Te Ka Minis Tou

Krek Koko
Gen moun k ap di ke senatè yo pa gen CV minis yo nan men yo. De se fèt, Krèk Koko te ka minis tou. Sa yo di a se sa wi. Men pwoblèm nan se nan Konstitisyon peyi a li ye.
 
M ap di moun sa yo konsa ke Konstitisyon an pa mande pou minis yo “properly vetted” non. Li fè ekzijans sa a pou PM nan sèlman. Se rezon sa a ki fè nou toujou tande m di isit la ke Konstitisyon nou an se yon zatrap li ye. Tout pwoblèm peyi a soti nan Konstitisyon an.
 
Gen anpil chanjman nou swete wè ki pote andedan Konstitisyon an pwochèn fwa y ap amande l nan Paleman an. Men sa nou menm nou pwopoze:
 
1. Elimine pòs PM nan jan li ye la a. Kandida pou pòs prezidan an ap anrejistre nan KEP a avèk tout PM li. Se responsablite KEP a pou li “vet” moun sa yo avan li otorize yo fè kanpay. Kandida a ap mennen kanpay avèk moun sa a k ap PM li a. Konsa, lè pèp la vote prezidan an, nou tou konnen ki moun k ap PM nan.
 
2. Tout minis sa yo ke PM nan ap chwazi a dwe jwenn ratifikasyon yo youn aprè lòt nan Sena a sèlman –yo pa nan pase devan Chanm Depite. Se yon tan pedi sa ye.
 
Se wòl senatè yo pou yo “properly vet” minis yo avan yo ratifye chwa sa yo. Konsa, n ap konnen si minis yo konpetan, kalifye e onèt pou yo vin sèvi peyi a nan jan PM nan vle yo vin sèvi peyi a. E sa dwe fèt tou pou tout sekretè deta ak direktè jeneral ke PM nan ap gen pou l chwazi yo.
 
3. Nou dwe chanje tèm prezidans la. Se pou nou pèmèt ke yon prezidan kapab brige 2 manda 5 lane youn dèyè lòt. An nou serye avèk tèt nou. Ki sa yon prezidan ka reyalize vrèman nan 5 lane? Pa gran choz non. Men si li konnen li ka mande pèp la yon lòt manda atravè reeleksyon, l ap fè tout sa li kapab pou li delivre nan premye manda li a pou li vin konvenk pèp la pou yo bay li yon chans pou li vin fini sa li komanse yo.
 
4. Zafè dechaj la pa dwe gen anyen pou li wè avèk Paleman an. Depi nou mete Paleman an ladan l, li vin yon demach politik, alòske se yon demach teknik li dwe ye. Se manb nan enstitisyon finansyè yo nan Leta a ki dwe sèvi kòm yon “board” ki pou bay ansyen fonksyonè Leta yo dechaj.
 
M panse jan de chanjman sa yo nan estrikti gouvènmantal peyi a ap ede anpil nan bon fonksyonman gouvènman an e nan benefis Leta nou an.